Okres jesienno-zimowy to czas, w którym wiele osób doświadcza gorszego samopoczucia. Oczywiście nie dotyczy to wszystkich, odporność niektórych osób jest na wysokim poziomie, dzięki czemu mogą oni cieszyć się dobrym samopoczuciem. Z czego wynikają takie różnice? Z pewnością po części stanowią one indywidualne uwarunkowania genetyczne. Faktem jest jednak, że możemy wpływać na funkcjonowanie systemu immunologicznego także poprzez własny styl życia.
W niniejszym artykule znajdziesz najskuteczniejsze sposoby na to, jak wspierać odporność właśnie w taki sposób.
Jak wesprzeć układ immunologiczny? Garść informacji
Na wstępie warto zaznaczyć, że nie istnieje żadna magiczna mikstura na wsparcie organizmu. Nie ma zatem środków działających doraźnie i natychmiastowo. Odporność buduje się z czasem, na podstawie zróżnicowanych czynników i dotyczy to osób w każdym wieku. Przychodzimy na świat z tzw. odpornością wrodzoną (nieswoistą), jednak nie jest ona tak precyzyjna, jak odporność nabyta (swoista), która kształtuje się z biegiem lat. Sama kondycja układu odpornościowego zależy natomiast od ogólnego stanu zdrowia i kondycji organizmu. W czasie niesprzyjających warunków atmosferycznych układ odpornościowy człowieka jest wystawiany na szczególną próbę. Możesz jednak pomóc mu sprostać temu wyzwaniu – dbając o zdrowie holistycznie. Warto wiedzieć, co na wsparcie organizmu może mieć szczególny wpływ.
Powszechne sposoby na wsparcie organizmu dziecka
Jak wesprzeć organizm malucha? Takie pytanie zadał sobie chyba każdy rodzic w czasie, gdy jego dziecko trapiło gorsze samopoczucie. Układ odpornościowy dziecka rozwija się nawet do 12. roku życia. Do tego czasu układ immunologiczny małego człowieka uczy się odpowiedniej do sytuacji odpowiedzi immunologicznej. Wbrew pozorom uczęszczanie do żłobka, przedszkola czy szkoły ma pozytywny wpływ na układ odpornościowy pobudzając go do nauki i działania. Rodzice powinni zatem znać powszechne sposoby na wsparcie organizmu u maluchów. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują:
- regularne szczepienia – wiele z nich jest obowiązkowych, jednak warto rozważyć także te opcjonalne,
- edukacja zdrowotna – od najmłodszego wieku powinno się budować u dziecka zdrowy nawyk mycia rączek (między innymi po powrocie do domu czy przed jedzeniem),
- wizyty kontrolne u pediatry – specjalista przeprowadza rutynowe badania, na podstawie których jest w stanie ocenić, czy dziecko rozwija się w prawidłowy sposób,
- zdrowa dieta – należy dążyć do urozmaiconego jadłospisu dziecka, przemycać świeże warzywa, owoce i produkty pełnoziarniste w atrakcyjnej formie.
Jak wspierać układ immunologiczny u dorosłych?
Teoretycznie dorośli powinni wiedzieć, dlaczego odporność jest tak ważna i jak ją wzmocnić. W praktyce jednak wiele osób nie stosuje się do zaleceń lekarzy. Większość poszukuje szybkich odpowiedzi na pytanie „co na odporność”, a mało kogo interesuje dbanie o zdrowie od podstaw, które stanowi istotę odporności. Dbanie o układ immunologiczny u dorosłych nie różni się prawie wcale od troski o odporność dziecka. Kluczowe znaczenie ma zarówno profilaktyka, jak i pełnowartościowe odżywianie. Względem dzieci dorośli w mniejszym stopniu dbają o odpowiednią ilość snu oraz unikanie stresu, co dodatkowo może osłabiać układ odpornościowy. Z tego względu na to również powinni zwrócić uwagę.
Jak odbudować odporność?
Wiesz już, że to, co jesz, wpływa na Twoją odporność. Warto jednak rozwinąć nieco ten temat. Naturalne sposoby na odporność uwzględniają przede wszystkim kwestie żywieniowe. Pełnowartościowa dieta oparta na świeżych, nisko przetworzonych pokarmach dostarcza Twojemu organizmowi niezbędne witaminy, mikroelementy oraz pierwiastki śladowe.
Wśród nich znajdują się także te wspierające układ immunologiczny, jak:
- witamina C – występuje w wielu świeżych owocach i warzywach,
- witamina D – zawierają ją tłuste ryby morskie i jest syntezowana przez skórę eksponowaną na promienie słoneczne,
- witamina E – jej źródła stanowią między innymi orzechy i oleje roślinne,
- selen – obficie występuje w orzechach brazylijskich,
- żelazo – jego dobrym źródłem są podroby, mięso i rośliny strączkowe,
- cynk – występuje między innymi w jajach i kaszach.
Te produkty spożywcze pomagają budować odporność
Nasze babki znały wielopokoleniowe sposoby na to, jak wspierać układ immunologiczny. Stąd też między innymi tradycyjny przepis na syrop z cebuli. Są pewne produkty spożywcze, które korzystnie oddziałują na kondycję systemu immunologicznego. Dieta wspierająca odporność to przede wszystkim ciepłe posiłki. Znane z tradycji stosowania przez pokolenia oraz z prozdrowotnych właściwości zwłaszcza w kontekście odporności są:
- czosnek,
- cebula,
- miód,
- imbir,
- kurkuma,
- cynamon,
- cytryna,
- żeń-szeń,
- acerola,
- tran,
- owoce czarnego bzu,
- sok z malin.
Flora bakteryjna a układ odpornościowy
Do codziennego jadłospisu wspierającego odporność warto wprowadzić kiszonki i fermentowane produkty mleczne. Występujące w nich pożyteczne szczepy bakterii przyczyniają się one do zdrowej mikroflory jelitowej, a ta z kolei oddziałuje na system immunologiczny. Zależność pomiędzy układem trawiennym a układem odpornościowym jest istotna. Co więcej, na podobnej zasadzie działają produkty z dobroczynnymi szczepami bakterii działającymi w jamie ustnej i gardle na przykład w postaci pastylek do ssania.
Napary na odporność
Zdrowie układu odpornościowego możesz wspierać także poprzez to, co pijesz. Na szczególną uwagę zasługują napary ziołowe, które obfitują we flawanoidy, witaminy i pierwiastki, między innymi z:
- rumianku,
- dzikiej róży,
- tymianku,
- szałwii,
- czarnego bzu,
- rozmarynu,
- lipy.
Pomagają zarówno profilaktycznie, jak i w okresie rekonwalescencji. Przyjemnie rozgrzewają ciało w chłodne dni.
Sen i odpoczynek
Wymieniając domowe sposoby na odporność, nie sposób pominąć rangę snu. Codzienne niewysypianie się, stres i przepracowanie sprzyjają szybkiemu spadkowi odporności immunologicznej. Dorosły człowiek potrzebuje od 7. do 9. godzin snu w ciągu doby i warto stosować się do tego zalecenia. Jeszcze więcej czasu powinny przesypiać dzieci – przedszkolaki od 10. do nawet 13. godzin. Sen to czas na regenerację organizmu, także układu odpornościowego. Poza snem zadbaj także o czas na odprężenie. Jeśli na co dzień zmagasz się z nadmiernym stresem, stosuj techniki relaksacyjne, na przykład trening świadomego oddychania.
Aktywność fizyczna
Domowe sposoby na wzmocnienie organizmu to także codzienna aktywność fizyczna. Chociaż odpoczynek jest wskazany, nie oznacza to, że powinno się prowadzić siedzący tryb życia. Wręcz przeciwnie, ruch stymuluje krążenie krwi, dotlenia organizm, przyspiesza procesy metaboliczne i stymuluje funkcjonowanie układu immunologicznego. Należy przy tym zachować zdrowy rozsądek – katorżnicze treningi mogą przynieść skutek odwrotny do oczekiwanego. Dowiedz się więcej na temat, jak wysiłek fizyczny wpływa na budowanie odporności.
Działania profilaktyczne
Wiesz już, jak poprawić odporność poprzez styl życia, jednak zwróć uwagę także na działania profilaktyczne.
- Aby zachować zdrowie przez cały rok, należy dbać o higienę osobistą. Staraj się myć ręce zawsze po powrocie do domu oraz przed jedzeniem.
- W miejscach publicznych korzystaj z żeli antybakteryjnych.
- W skupiskach ludzi (na przykład w przychodni albo w szpitalu) noś czystą maseczkę ochronną z odpowiednim atestem.
- Dbaj również o ubiór adekwatny do pogody – nie doprowadzaj do przegrzania ani wychłodzenia organizmu.
- Ogranicz stosowanie używek, w szczególności alkoholu i papierosów.
- Unikaj nadmiernego spożycia fasfoodów oraz słodyczy.
